Cây cà phê bị bệnh gỉ sắt một trong những bệnh hại đáng sợ, tuy nhiên cách phòng trừ nó không hề khó khăn một chút nào. Bà con nên tìm hiểu nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng trừ một cách hiệu quả thì bệnh dịch sẽ không xuất hiện trên vườn cà phê của mình.
Triệu chứng của bệnh gỉ sắt trên cây cà phê
Khi cây cà phê bị bệnh gỉ sắt sẽ có biểu hiện đó chính là phần mặt dưới của lá cà phê sẽ xuất hiện những chấm nhỏ có màu vàng nhạt nhìn như những giọt dầu. Một thời gian sau thì các chấm này sẽ lớn dần hơn nữa và bên trên những chấm này sẽ có một lớp bột màu cam là bào tử của nấm gỉ sắt.
Bệnh càng nặng thì những bào tử nấm này sẽ ăn rộng ra phía trên bề mặt lá và bắt đầu chuyển từ màu cam sang màu trắng rồi sau đó biến mất. Trên lá lúc này sẽ để lại những vết bệnh màu nâu nhìn giống như bị cháy và những vết này sẽ xuất hiện ở nhiều nơi trên nhiều mặt lá. Khi chúng lan rộng ra sẽ liên kết lại với nhau tạo thành những vết cháy lớn. Làm cho toàn bộ bề mặt là bị mất đi hết sắc tố dẫn đến tình trạng lá rụng đi và bệnh tình của cây càng trở nên nghiêm trọng hơn. Khi chúng ăn sâu đến thân và quả của cây cà phê thì tệ hại hơn nữa cây sẽ bị kiệt sức mà chết.
Nguyên nhân lẫn cơ chế phát sinh của bệnh gỉ sắt trên cây cà phê
Bệnh do nấm Hemileia vastatrix B & Br ký sinh trên cây cà phê tấn công gây nên. Trong đó nhiệt độ và lượng mưa cũng là hai yếu tố ảnh hưởng không hề nhỏ đến sự hình thành và phát triển của bệnh gỉ sắt. Thông thường các bào tử nấm sẽ sinh trưởng mạnh trong điều kiện nhiệt độ là 22 độ, khí hậu ẩm ướt chúng sẽ sinh trưởng và phát triển rất nhanh.
Thời gian phát bệnh gỉ sắt trên cây cà phê ở mỗi vùng miền hoàn toàn khác nhau. Ví dụ như ở các tỉnh Điện Biên thời điểm phát sinh bệnh là vào tháng 9-11 và bệnh nặng nhất là vào thời điểm tháng 3-4. Mùa thu là thời điểm mà bệnh có khả năng lây lan và mùa xuân thì bệnh tiến triển mạnh nhất.
Ở Tây Nguyên thời điểm bệnh phát sinh mạnh nhất là vào mùa mưa chừng khoảng tháng 4-5. Bệnh càng trở nên trầm trọng hơn nữa là vào thời điểm tháng 7-9 đỉnh điểm là thời gian cho thu hoạch trái, giai đoạn này cây cà phê có khả năng lây nhiễm bệnh lên đến 100%, lá có bệnh là 90%. Với cà phê vối thì tùy vào điều kiện giống cây cà phê có kháng bệnh gỉ sắt hay không thì tỷ lệ lá nhiễm bệnh cũng sẽ thây đổi.
Vào mùa khô bệnh không phát triển nhưng quan sát lá bạn sẽ thấy những đốm nâu xuất hiện trên lá. Đây chính là nơi mà bào tử nấm ký sinh gây bệnh, chúng sẽ chờ đến mùa mưa năm sau bắt đầu sinh trưởng và bùng phát mạnh. Lý do này khiến cho bệnh không thể nào diệt trừ một cách dứt điểm.
Cách phòng trừ bệnh gỉ sắt trên cây cà phê
- Trồng những cây giống cà phê có khả năng kháng được bệnh gỉ sắt như cà phê xanh lùn, cà phê vối Tr9, cà phê vối Tr4.
- Chọn hình thức ghép chồi vô tính của các dòng có năng suất cao cùng với khả năng kháng bệnh.
- Áp dụng các biện pháp hóa học để diệt trừ khi cây có dấu hiệu của bệnh cũng là biện pháp được nhiều bà con quan tâm hiện nay. Bởi nó có thể trị bệnh một cách dứt điểm mà không hề ảnh hưởng đến năng suất của cây trồng.
- Đầu mùa mưa phun thuốc Booc – đô hoặc thuốc gốc đồng như Coc 85, Fuguran, Champoin hoặc là đồng đỏ nhầm tăng sức đề kháng tối đa cho cây.
- Khi cây có dấu hiệu nhiễm bệnh nặng thì sử dụng iben-C 50BTN, Tilt Super 300EC, Anvil 5SC, Dizeb-Mb45 80 WP để phun bên dưới bề mặt lá nhầm ngăn chặn sự phát triển của các bào tử nấm.
Để phòng bệnh gỉ sắt trên cây cà phê trước tiên bà con cần chăm sóc cây tốt, tưới nước bón phân đầy đủ để cây có sức sinh trưởng tốt kháng sâu bệnh. Thăm vườn thương xuyên để khi thấy cây có những dấu hiệu nào của sâu bệnh thì có biện pháp phòng ngừa ngay kịp thời.
